پاکسازی و تمیز کردن لکه فرش
اگر شیوه درست نگهداری از فرش را ندانیم، برطرف کردن لکه‌های فرش برای همه ما می‌تواند یک کابوس باشد. برخی از شیوه‌ها حتی ممکن است لکه را بدتر کنند، آن را به‌طور دائم در الیاف تثبیت کنند یا کیفیت الیاف را از بین ببرند. در این مطلب از مگزییین سعی داریم ده قانون اصلی پاکسازی و تمیزکردن فرش در خانه را با هم مرور کنیم.
۱۰ قانون اصلی نگهداری فرش برای زمانی که به‌تنهایی فرش خود را در خانه تمیز می‌کنید:
۱. با تمام لکه‌ها به‌سرعت مقابله کنید تا از چسبیدن و نفوذ آن‌ها به الیاف فرش جلوگیری کنید.
۲. از استفاده بیش‌ازحد از محلول‌های پاک‌کننده خودداری کنید. الیاف آسیب‌دیده را باید با محلول پاک‌کننده مرطوب کرد، نه اینکه آن را در حوضچه‌ای از مایع غرق کرد. این کار می‌تواند لکه را در سایر الیاف نیز پخش کند و تمیز کردن و خشک‌کردن فرش را دشوارتر کند.
۳. برای رقیق کردن محلول‌های پاک‌کننده فقط از آب سرد استفاده کنید. آب داغ موجب حذف تأثیر برخی مواد و یا در برخی موارد باعث پخش رنگ‌های قالی می‌شود.
۴. فقط در صورت لزوم از مایعات پاک‌کننده استفاده کنید. بسیاری از لکه‌ها را می‌توان بدون ریسک استفاده از مایعات پاک‌کننده نیز حذف کرد.
۵. لکه‌ها را هرگز نباید سایید یا مالش داد. برای حذف لکه‌ها از حرکت تکراری فشار دادن، رها کردن چندباره یک پارچه تمیز روی لکه استفاده کنید و در صورت نیاز این فرآیند را تکرار کنید.
۶. هرگز از پارچه‌های رنگی یا چاپ‌شده یا الیاف کاغذی برای تمیز کردن لکه استفاده نکنید. پارچه‌های نخی سفید و پارچه‌های پنبه‌ای برای این کار ایدئال هستند.
۷. هنگام پاکسازی از لبه لکه شروع کنید و به سمت مرکز حرکت کنید.
۸. در صورت نیاز از یک برس لباس یا مسواک با موهای نرم استفاده کنید تا بقایای لکه‌های باقیمانده را به‌آرامی پاک‌کنید.
۹. در صورت نیاز، ممکن است از یک سشوار یا پنکه برای خشک‌کردن ناحیه تمیز شده استفاده شود، به‌خصوص اگر فرش در یک منطقه پرتردد باشد که رطوبت باقیمانده باعث کثیفی شود.
۱۰. پرزهای فرش یا گلیم را با یک مسواک تمیز و نرم ترمیم کنید. مطمئن شوید که الیاف را در جهت خواب آن شانه بزنید و نه در جهت عکس.
آماده‌سازی محلول‌های پاکسازی لکه برای نگهداری فرش
چندین محلول تمیزکننده خانگی برای تمیز کردن فرش وجود دارد که معمولاً برای تمیز کردن فرش شما ایمن و مؤثر هستند که عبارت‌اند از:
• سرکه – محلول سرکه ۱۰۰% یا ترکیب ۵۰/ ۵۰ سرکه و آب یکی از ایمن‌ترین و مؤثرترین محلول‌ها برای اکثر لکه‌ها است.
• مواد شوینده – یک قاشق غذاخوری مایع ظرف‌شویی شفاف در ترکیب با یک قاشق غذاخوری آب سرد
• آمونیاک – یک قاشق غذاخوری آمونیاک خانگی در ترکیب با نصف فنجان آب سرد
• حلال روغنی – به‌عنوان‌مثال می‌توان به پاک‌کننده لاک ناخن اشاره کرد.
نحوه استفاده از محلول‌های تمیزکننده لکه در حین تمیز کردن فرش
هرگز محلول‌های تمیزکننده نقطه‌ای را مستقیماً روی فرش یا فرش نریزید زیرا اغلب منجر به اشباع بیش‌ازحد مایع در الیاف می‌شود و احتمالاً به‌عنوان عامل پخش لکه عمل می‌کند. در عوض، روشی را بر اساس اندازه و عمق لکه انتخاب کنید که نمونه‌های آن به‌قرار زیرند:
• استفاده از اسپری
• استفاده مستقیم از محلول روی پارچه
• استفاده از قطره‌چکان
• استفاده از قاشق
• استفاده از گوش پاک‌کن
نحوه مراقبت از لکه‌های سوختگی
جای سوختگی هرگز نباید مالش داده شود یا ساییده شود. روش‌های نم زدن پارچه و استفاده از آن نیز به‌ندرت دوده را روی فرش سوخته از بین می‌برد. در این موارد نخست باید الیاف سالم را با دقت از قسمت سوخته دور کنید. سوختگی اغلب در سطح یا قسمت بالایی پرزهای فرش است. در این مورد، از قیچی‌های صنایع‌دستی یا آرایشی برای جدا کردن بخش سوخته هر پرز فرش استفاده کنید و درنهایت از یک برس لباس برای همپوشانی الیاف سالم در اطراف قطعات بریده شده استفاده کنید.
نحوه مراقبت از لکه‌های قیر
برای خراش دادن و برداشتن قیر از سطح فرش تا حد امکان به‌آرامی از یک جسم بی‌حرکت مانند قاشق استفاده کنید. به‌آرامی یک محلول حلال روغنی را مستقیماً روی لکه بمالید تا آن را مرطوب کنید. از یک پارچه آغشته به محلول استفاده کنید و لکه را از بین ببرید. تا بلند شدن تمام قیر این کار را ادامه دهید. درنهایت ممکن است از محلول شوینده برای تمیز کردن لکه‌های باقیمانده استفاده شود.
نحوه مراقبت از لکه‌های موم و آدامس
موم، صمغ و آدامس اگر روی فرش لکه ایجاد کند، با مالیدن یخ روی آن سفت می‌شود. یخ را به مدت پنج دقیقه بگذارید تا تکه‌های موم یا آدامس آن‌قدر سفت شود که به‌راحتی از فرش یا الیاف فرش جدا شود. هرگونه اثر باقیمانده از رنگ موم ممکن است با حلال و پارچه نمدار از بین برود.
البته موم یک روش پاکسازی جایگزین برای حالتی دارد که پس از استفاده از یخ برطرف نشود. در این روش می‌توان یک کاغذ کرفت روی موم گذاشت و به‌سرعت یک اتو گرم را روی آن بکشید، هرگز آن را برای مدتی در یک مکان نگه ندارید و این کار را با بخش‌های تمیز کاغذ تا زمانی تکرار کنید که تمام موم به کاغذ بچسبد.
نحوه مراقبت از لکه‌های روغن و گریس
از یک قاشق یا یک جسم لبه‌دار استفاده کنید تا به‌آرامی ذرات سخت شده را بتراشید. از یک محلول حلال روغن و تکنیک ضربه زدن با پارچه نمدار استفاده کنید تا روغن برداشته شود. سپس با محلول شوینده و تکنیک ضربه زدن با پارچه نمدار فرایند پاکسازی را ادامه دهید. در صورت نیاز از یک دستمال خشک برای برداشتن بخش‌های عمیق‌تر استفاده کنید. محلول آمونیاک و روش ضربه زدن با پارچه نمدار ممکن است برای لکه‌های سرسخت و ثابت لازم باشد.
نحوه مراقبت از لکه‌های مایعات
پس از جذب اضافات و حذف مایع ریخته شده روی فرش نخست با یک پارچه بی‌رنگ خشک شروع به پاکسازی کنید: ابتدا پارچه را روی محل ریخته شده قرار دهید تا مایع سطحی را جذب کند، هرگز به سمت پایین فشار ندهید. این کار را تکرار کنید تا مایع سطحی کاملاً جذب شود. از یک پارچه خشک دوم برای فشار دادن مستقیم روی لکه استفاده کنید تا مایعات ریخته شده عمیق‌تر نیز پاک شود. این تکنیک جذبی دومرحله‌ای کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که ریزش سطحی به عمق الیاف فرش یا قالیچه نفوذ نمی‌کند و گاهی این کار به‌تنهایی ممکن است لکه را از بین ببرد.
اگر لکه باقی ماند، از محلول شوینده و تکنیک ضربه زدن با پارچه نمدار استفاده کنید. هرگونه لکه باقیمانده را می‌توان با محلول سرکه و روش ضربه زدن با پارچه نمدار پاک کرد. نوشیدنی‌های با رنگ تند ممکن است نیاز به درمان آمونیاکی با روش ضربه زدن با پارچه نمدار داشته باشند. ناحیه تمیز شده را کاملاً خشک کنید. در صورت لزوم، از یک برس لباس برای تنظیم مجدد خواب طبیعی الیاف استفاده کنید.
نحوه مراقبت از لکه‌های خون
از فرآیند جذب دومرحله‌ای برای حذف خون سطحی بدون نفوذ عمیق استفاده کنید. ابتدا با محلول شوینده و روش ضربه زدن با پارچه نمدار استفاده کنید. محلول آمونیاک و روش ضربه زدن با پارچه نمدار ممکن است برای حذف هرگونه لکه باقیمانده استفاده شود.
نحوه مراقبت از لکه‌های شکلات
ابتدا از یک قاشق برای جدا کردن تکه‌های شکلات استفاده کنید. برای پاک کردن لکه باقیمانده از محلول شوینده استفاده کنید. آمونیاک و روش ضربه زدن با پارچه نمدار ممکن است برای لکه‌های سخت استفاده شود.
نحوه مراقبت از لکه‌های قهوه
ابتدا برای جذب مایع از روش دومرحله‌ای استفاده کنید. محلول آمونیاک را روی لکه بمالید و بگذارید دو تا سه دقیقه بماند. برای از بین بردن لکه از روش ضربه زدن با پارچه نمدار استفاده کنید. در صورت نیاز مجدداً آمونیاک بزنید و این کار را تا زمانی که لکه از بین برود تکرار کنید.
نحوه مراقبت از لکه‌های چسب
یک پارچه را با سرکه کاملاً نمدار کنید. ضربه بزنید و به‌آرامی روی الیاف فرش به سمت بالا بکشید. این کار را تکرار کنید تا تمام چسب بلند شود. ممکن است لازم باشد برای از بین بردن چسبندگی باقیمانده، از محلول شوینده یا حداقل مقداری محلول الکل استفاده کنید.
نحوه مراقبت از لکه بستنی
تا جایی که ممکن است بستنی را با قاشق جدا کنید. برای از بین بردن هرگونه لکه از روش ضربه زدن با پارچه نمدار با محلول آمونیاک استفاده کنید.
نحوه مراقبت از لکه‌های چاشنی
درصورتی‌که انواع سس کچاپ، خردل، سس مایونز روی فرش شما بریزد لازم است نخست چاشنی را تا حد امکان پاک‌کنید. سپس محلول شوینده را بمالید و از روش ضربه زدن با پارچه نمدار برای بلند کردن بقایای عمیق‌تر استفاده کنید. اگر بازهم لکه باقی ماند، از محلول آمونیاک یا سرکه و روش ضربه زدن با پارچه نمدار استفاده کنید.
نحوه مراقبت از لکه جوهر
جوهر سرسخت‌ترین لکه‌ها است، اما آن‌طور هم نیست که نشود با محلول‌های خانگی آن را پاک کرد. در مواجهه با جوهر ابتدا لکه را با اسپری مو کاملاً اسپری کنید. ۱۰تا ۱۵دقیقه صبر کنید تا خشک شود و به جوهر بچسبد. برای از بین بردن لکه از یک برس لباس با موهای نرم و آغشته به محلول ۵۰/ ۵۰ سرکه به آب استفاده کنید.
نحوه مراقبت از لکه‌های رژ لب
تا جایی که ممکن است رژ لب را از سطح فرش بتراشید و پاک‌کنید. در وهله بعدی محلول شوینده را بمالید و از روش ضربه زدن با پارچه نمدار برای بلند کردن بقایای عمیق‌تر استفاده کنید. اگر لکه باقی ماند، از محلول آمونیاک یا سرکه و روش ضربه زدن با پارچه نمدار استفاده کنید.
نحوه مراقبت از لکه‌های لاک ناخن / رنگ / واکس کفش
لاک خشک یا مایع را پاک‌کنید. یک گوش پاک‌کن را به پاک‌کننده ناخن آغشته کنید. روی لکه بکشید و در صورت نیاز از یک گوش پاک‌کن جدید استفاده کنید تا قسمت عمده لکه از بین برود. با محلول شوینده، پارچه تمیز و روش شستشو ادامه دهید. رنگ‌های دشوار ممکن است به محلول آمونیاک و روش ضربه زدن با پارچه نمدار نیاز داشته باشند.
نحوه مراقبت از لکه‌های دوده
دقت کنید ذرات خشک دوده نباید مرطوب شوند. در ابتدا، از جاروبرقی برای مکیدن ذرات استفاده کنید. حتماً سر نازل جاروبرقی را درست بالای ذرات تنظیم کنید و از فشار دادن یا مالیدن آن به فرش خودداری کنید.
نحوه مراقبت از لکه‌های استفراغ
استفراغ را از روی فرش با قاشق بتراشید. برای ضدعفونی کردن فرش و از بین بردن لکه از محلول سرکه و روش ضربه زدن با پارچه نمدار استفاده کنید. در صورت نیاز محلول شوینده را تجدید کنید.
نحوه مراقبت از لکه‌های ادرار
ادرار به دلیل مواد مختلفی که دارد به فرش‌ها آسیب می‌رسانند. برای پاکسازی آن و جذب مایع ابتدا از روش دومرحله‌ای استفاده کنید. از روش ضربه زدن با پارچه نمدار با سرکه ۱۰۰% برای ضدعفونی کردن، از بین بردن بو و از بین بردن لکه استفاده کنید.
نحوه مراقبت از لکه‌های شراب
نخست برای جذب مایعات اضافی از روش دومرحله‌ای استفاده کنید. برای از بین بردن لکه‌های باقیمانده از روش ضربه زدن با پارچه نمدار و محلول سرکه استفاده کنید.
منبع: فرش حیدریان
